Giao dịch Futures (Giao dịch Hợp đồng Tương lai) là một loại giao dịch phái sinh, trong đó hai bên tham gia (người mua và người bán) thỏa thuận mua hoặc bán một loại tài sản (chẳng hạn như tiền điện tử) ở một mức giá đã định vào một ngày cụ thể trong tương lai. Không giống như giao dịch giao ngay (spot), trong giao dịch Futures, bạn không cần phải sở hữu thực sự tài sản cơ sở (ví dụ như Bitcoin) mà chỉ cần sở hữu hợp đồng tương lai.
Cách Hoạt Động của Giao Dịch Futures
- Mua (Long) hoặc Bán (Short) Hợp Đồng:
- Long: Nếu bạn dự đoán giá tiền điện tử sẽ tăng, bạn sẽ mua (Long) hợp đồng Futures để có lợi nhuận khi giá tăng.
- Short: Nếu bạn dự đoán giá sẽ giảm, bạn sẽ bán (Short) hợp đồng Futures để có lợi nhuận khi giá giảm.
- Đòn Bẩy (Leverage):
- Giao dịch Futures cho phép sử dụng đòn bẩy, nghĩa là bạn chỉ cần bỏ ra một phần nhỏ giá trị giao dịch làm tiền ký quỹ. Điều này cho phép bạn kiểm soát một vị thế lớn hơn so với số vốn ban đầu.
- Ví dụ: Với đòn bẩy 10x, bạn có thể mở một vị thế trị giá 10.000 USD chỉ với 1.000 USD vốn ký quỹ.
- Ký Quỹ (Margin):
- Ký quỹ ban đầu (Initial Margin): Số tiền cần thiết để mở một vị thế.
- Ký quỹ duy trì (Maintenance Margin): Số tiền tối thiểu phải có trong tài khoản để duy trì vị thế mở. Nếu số dư ký quỹ của bạn giảm xuống dưới mức này, bạn có thể bị gọi ký quỹ (Margin Call) hoặc bị thanh lý vị thế.
- Ngày Đáo Hạn:
- Các hợp đồng Futures có thể có ngày đáo hạn cụ thể, tại đó hợp đồng sẽ được thanh toán và kết thúc. Tuy nhiên, trên thị trường tiền điện tử, còn có loại hợp đồng Futures vĩnh viễn (Perpetual Futures) không có ngày đáo hạn, cho phép người dùng giữ vị thế mãi mãi (với điều kiện vẫn duy trì đủ ký quỹ).
Những Điểm Cần Chú Ý Khi Giao Dịch Futures
- Hiểu Rõ Về Đòn Bẩy và Rủi Ro:
- Đòn bẩy có thể khuếch đại lợi nhuận, nhưng đồng thời cũng khuếch đại lỗ. Nếu giá di chuyển ngược lại với dự đoán, bạn có thể mất toàn bộ số vốn ký quỹ hoặc thậm chí hơn nếu không cẩn thận.
- Chỉ sử dụng đòn bẩy mà bạn có thể chấp nhận được rủi ro và quản lý được vốn.
- Quản Lý Rủi Ro Chặt Chẽ:
- Sử dụng các công cụ như lệnh dừng lỗ (Stop-Loss) để tự động đóng vị thế khi giá đạt đến một mức độ thiệt hại nhất định.
- Đặt mức lợi nhuận mục tiêu (Take-Profit) để chốt lời khi giá đạt mức mong muốn.
- Không đầu tư toàn bộ số vốn vào một giao dịch duy nhất. Đa dạng hóa danh mục đầu tư để giảm thiểu rủi ro.
- Theo Dõi Tỷ Lệ Ký Quỹ:
- Luôn kiểm tra tỷ lệ ký quỹ của bạn để đảm bảo đủ tiền duy trì vị thế và tránh bị thanh lý.
- Nạp thêm tiền ký quỹ khi cần thiết để giữ cho tỷ lệ ký quỹ luôn ở mức an toàn.
- Chọn Sàn Giao Dịch Uy Tín:
- Giao dịch Futures yêu cầu sử dụng một sàn giao dịch uy tín, với thanh khoản tốt, cơ chế bảo vệ người dùng, và hệ thống quản lý rủi ro hiệu quả.
- Các sàn giao dịch phổ biến cho giao dịch Futures tiền điện tử bao gồm Binance, Bybit, BitMEX, Huobi, và OKEx.
- Hiểu Rõ Các Phí Liên Quan:
- Phí giao dịch (Trading Fee): Phí phải trả cho mỗi lần mở hoặc đóng một vị thế.
- Phí Funding (Funding Fee): Đối với hợp đồng Futures vĩnh viễn, phí funding được sử dụng để giữ giá hợp đồng Futures gần với giá giao ngay. Phí này được thanh toán giữa người mua và người bán tùy thuộc vào điều kiện thị trường (có thể dương hoặc âm).
- Phí thanh lý: Nếu vị thế của bạn bị thanh lý, sàn giao dịch có thể thu một khoản phí thanh lý.
- Theo Dõi Tình Hình Thị Trường Thường Xuyên:
- Thị trường tiền điện tử rất biến động. Bạn cần theo dõi tin tức, phân tích kỹ thuật, và tình hình thị trường thường xuyên để điều chỉnh chiến lược giao dịch phù hợp.
- Chú Ý Đến Ngày Đáo Hạn (Expiration Date):
- Với các hợp đồng có ngày đáo hạn, cần chú ý thời gian để tránh bị ảnh hưởng bởi các biến động giá mạnh gần ngày đáo hạn.
- Đối với hợp đồng vĩnh viễn, chú ý đến các khoảng thời gian tính phí funding.
- Tâm Lý và Kỷ Luật Giao Dịch:
- Giao dịch Futures yêu cầu kỷ luật cao và khả năng kiểm soát cảm xúc tốt. Không nên để cảm xúc chi phối quyết định giao dịch, đặc biệt trong các tình huống biến động mạnh.
- Xây dựng và tuân thủ kế hoạch giao dịch, bao gồm các mục tiêu lợi nhuận, mức cắt lỗ, và chiến lược quản lý vốn.
- Hiểu Các Điều Kiện Thanh Lý (Liquidation Conditions):
- Thanh lý xảy ra khi tỷ lệ ký quỹ của bạn giảm xuống dưới mức ký quỹ duy trì do giá di chuyển ngược lại với vị thế của bạn. Điều này có thể dẫn đến việc mất toàn bộ số vốn ký quỹ.
- Sử dụng đòn bẩy hợp lý và quản lý vốn cẩn thận để tránh bị thanh lý.
- Phân Tích Kỹ Thuật và Cơ Bản:
- Sử dụng các công cụ phân tích kỹ thuật (biểu đồ, chỉ báo) và phân tích cơ bản (tin tức, sự kiện) để đưa ra quyết định giao dịch sáng suốt.
Kết luận
Giao dịch Futures mang lại cơ hội sinh lợi nhuận cao nhờ vào đòn bẩy tài chính và khả năng giao dịch cả khi thị trường tăng và giảm. Tuy nhiên, nó cũng đi kèm với rủi ro cao, đặc biệt đối với những người mới hoặc thiếu kinh nghiệm. Việc hiểu rõ các khái niệm cơ bản, lựa chọn chiến lược giao dịch phù hợp, và quản lý rủi ro cẩn thận là điều cần thiết để thành công trong giao dịch Futures.
